دستگاه جوش آرگون

فصل اول: معرفی دستگاه جوش آرگون (TIG)

1.1 تعریف جوش TIG

جوش آرگون یا TIG یک فرآیند جوشکاری قوسی است که در آن از یک الکترود تنگستن غیرمصرفی (Tungsten) و گاز محافظ آرگون یا هلیوم برای محافظت از حوضچه جوش استفاده می شود. برخلاف جوشکاری MIG/MAG، در این روش سیم جوش به صورت جداگانه به حوضچه جوش اضافه می شود.

1.2 اجزای اصلی دستگاه جوش آرگون

یک دستگاه جوش TIG معمولاً از بخش های زیر تشکیل شده است:

1. منبع تغذیه (Power Source): معمولاً جریان مستقیم (DC) یا متناوب (AC) با قابلیت تنظیم آمپر.

2. تورچ (مشعل) جوشکاری: شامل الکترود تنگستن، نازل سرامیکی و سیستم خنککننده (آبی یا هوایی).

3. سیستم تأمین گاز محافظ: کپسول گاز آرگون یا مخلوط آرگون-هلیوم با رگلاتور فشار.

4. پدال کنترل پایی (Foot Pedal): برای تنظیم دقیق جریان در حین جوشکاری.

5. سیم جوش (Filler Rod): در صورت نیاز، برای پر کردن درز جوش استفاده می شود.

فصل دوم: نحوه عملکرد دستگاه جوش TIG

2.1 اصول کار جوش آرگون

1. ایجاد قوس الکتریکی: بین الکترود تنگستن و قطعه کار، یک قوس الکتریکی ایجاد می شود.

2. محافظت با گاز آرگون: گاز خنثی آرگون از اکسید شدن حوضچه جوش جلوگیری می کند.

3. اضافه کردن سیم جوش (در صورت نیاز): در برخی موارد، از سیم جوش برای پر کردن اتصال استفاده می شود.

2.2 تفاوت جوش TIG با سایر روشها

• جوش MIG/MAG: در این روش از سیم مصرفی و گاز فعال (CO₂) استفاده می شود، درحالیکه TIG از الکترود غیرمصرفی و گاز خنثی بهره می برد.

• جوش الکترود دستی (SMAW): در این روش از الکترود روکشدار استفاده میشود، اما TIG نیاز به گاز محافظ دارد.

فصل سوم: مزایا و معایب جوش آرگون

3.1 مزایای جوش TIG

✅ کیفیت بالای جوش: مناسب برای جوشکاری ظریف و دقیق.
✅ قابلیت جوشکاری فلزات غیرهمجنس: مانند مس به آلومینیوم.
✅ کنترل دقیق حرارت: کاهش اعوجاج و تغییر شکل فلز.
✅ عدم وجود پاشش جرقه (Sparks): محیط کار تمیزتر است.

3.2 معایب جوش TIG

❌ سرعت پایین تر نسبت به MIG: به دلیل نیاز به دقت بالا.
❌ نیاز به مهارت بالای جوشکار: برای کنترل دقیق قوس و سیم جوش.
❌ هزینه بالای تجهیزات و گاز آرگون.

فصل چهارم: کاربردهای دستگاه جوش آرگون

4.1 صنایع هوافضا و خودروسازی

• جوشکاری قطعات آلومینیومی و تیتانیومی در بدنه هواپیما.

• ساخت اگزوز و سیستمهای سوخت رسانی.

4.2 صنایع غذایی و دارویی

• جوشکاری لوله های استیل ضدزنگ (304 و 316) برای انتقال مواد خوراکی و دارویی.

4.3 صنایع نفت، گاز و پتروشیمی

• اتصال لوله های تحت فشار و مخازن ذخیرهسازی.

4.4 صنایع هنری و دکوراتیو

• ساخت مجسمه های فلزی و نردههای تزئینی.

فصل پنجم: تنظیمات و نکات ایمنی در جوش TIG

5.1 تنظیمات دستگاه

• انتخاب جریان (AC یا DC):

  • DCEN (قطب منفی به الکترود): برای فولاد و استیل.

  • DCEP (قطب مثبت به الکترود): برای آلومینیوم (با استفاده از جریان AC).

• تنظیم دبی گاز آرگون: معمولاً بین 8-15 لیتر در دقیقه.

5.2 نکات ایمنی

⚠ استفاده از لباس و دستکش مقاوم به حرارت.
⚠ محافظت از چشم با ماسک جوشکاری با شیشه تیره (شماره 10 یا 12).
⚠ تهویه مناسب محیط برای جلوگیری از تجمع گازهای سمی.

در پایان

دستگاه جوش آرگون (TIG) یکی از پیشرفتهترین روشهای جوشکاری است که به دلیل دقت و کیفیت بالا در صنایع حساس کاربرد گستردهای دارد.

با وجود هزینه نسبتاً بالا و نیاز به مهارت، این روش برای جوشکاری فلزات غیرآهنی و ظریف بهترین گزینه محسوب می شود.